Jan Bergstra & Laurens Buijs
Amsterdam Gender Theory Research Team
In april 2024 verscheen Dignitas Infinita, een verklaring vanuit het Vaticaan over verschillende aspecten van de mensenlijk waardigheid. Nu weten we op voorhand dat zo’n document een conservatief karakter draagt, maar op nummer 55 lezen we toch dit:
“The Church wishes, first of all, “to reaffirm that every person, regardless of sexual orientation, ought to be respected in his or her dignity and treated with consideration, while ‘every sign of unjust discrimination’ is to be carefully avoided, particularly any form of aggression and violence. For this reason, it should be denounced as contrary to human dignity the fact that, in some places, not a few people are imprisoned, tortured, and even deprived of the good of life solely because of their sexual orientation.”
Weliswaar staat deze passage onder de kop gender, en is deze passage daarmee nog enigszins onjuist gepositioneerd, maar we moeten toch oog hebben voor de stappen die hier worden gezet. Dit is wat Wikipedia over de positie van het Vaticaan in een recent verleden (50 jaar terug) zegt:
“In the late 20th century, the Church has responded to gay rights movements by reiterating its condemnation of homosexuality while acknowledging the existence of gay people. In January 1976, the Congregation of the Doctrine of the Faith under Pope Paul VI published Persona Humana, which codified the teaching against all extra-marital sex, including gay sex. The document stated that acceptance of homosexual activity runs counter to the church’s teaching and morality. It drew a distinction between people who were homosexual because of “a false education,” “a bad example” or other causes it described as “not incurable,” and a “pathological” condition which was “incurable.” However, it criticized those who argued that innate homosexuality justified same-sex sexual activity within loving relationships, and stated that the Bible condemned homosexual activity as depraved, “intrinsically disordered,” never to be approved, and a consequence of rejecting God.”
De Rooms-Katholieke Kerk zet hiermee toch serieuze stappen betreffende de acceptatie van diversiteit van seksuele oriëntatie. En dat is niet traag bezien vanuit een historisch perspectief. Maar tegelijk is Dignitas Infinita erg conservatief over een aantal andere zaken, inclusief wat “gender theory” wordt genoemd. Daarbij wordt de mogelijkheid dat gendertheorie wetenschappelijk houdbaar zou zijn uitdrukkelijk opengehouden, die discussie zou in kringen van experts nog actief zijn.
Lees meer over de uitspraken van het Vaticaan over gendertheorie:
Het Vaticaan spreekt zichzelf tegen over “gender theory”
Het is jammer dat het Vaticaan gender theory gebruikt waar co-essentialistische gendertheorie wordt bedoeld (zie ook AGTRT-BDF77). Het Vaticaan kan toch weten dat binnen een wetenschappelijke theorie vaak sprake is van verschillende standpunten die tegenover elkaar worden gezet? Die theorie als geheel te identificeren met een extreme positie daarbinnen is theoretisch onjuist en dat weet het Vaticaan zelf ook heel goed. In een recent interview was kardinaal Eijk glashelder op dat punt: het waren de extreme posities binnen de gendertheorie waar hij zich tegen verzette.
Eerder werd vanuit het Vaticaan genderideologie gebruikt voor “co-essentialistische gender theorie”, en daar was nog wel iets voor te zeggen, maar het is duidelijk te kort door de bocht om daar gendertheorie van te maken, alsof het Vaticaan zelf niet een eigen gendertheorie zou propageren.
We merken nog op dat over sex-change (wat wij dan maar lezen als gendertransitie) wordt gezegd dat:
“It follows that any sex-change intervention, as a rule, risks threatening the unique dignity the person has received from the moment of conception. This is not to exclude the possibility that a person with genital abnormalities that are already evident at birth or that develop later may choose to receive the assistance of healthcare professionals to resolve these abnormalities. However, in this case, such a medical procedure would not constitute a sex change in the sense intended here.”
Met enige goede wil valt hier te lezen dat onder sommige, zij het uitzonderlijke, omstandigheden, gendertransitie wel aanvaardbaar zou zijn (maar niet “as a rule”, wat dat hier ook moge betekenen).
Met enige goede wil kunnen we daarmee Dignitas Infinita zien als een stap vooruit zowel voor de acceptatie van gendertheorie als voor de acceptatie van seksuele diversiteit. De acceptatie van gendertheorie is nog heel minimaal en de motivering van de afwijzing van sex-change getuigt niet van een moderne opvatting van “human dignity”.
Lees meer over gender binnen de Rooms-Katholieke Kerk:
De Rooms-Katholieke Kerk kent meer diversiteit aan opvattingen over gender dan men zou denken