SAMENVATTING
FGT onderzoekt gender vanuit twee verschillende perspectieven die in de naam zijn ingebed: een geformaliseerde benadering van de gendertheorie en een theorie van gender die is geworteld in formele classificaties. FGT definieert ‘formeel gender’ als een gesystematiseerd abstract classificatiesysteem, los van biologisch, lichamelijk, sociaal, psychologisch en juridisch geslacht. Door deze formele lens te hanteren, past FGT uiteenlopende definities van man en vrouw in verschillende contexten toe, met als doel verwarring en conflicten te verminderen. Geïnspireerd door de opkomst van een ‘3G-samenleving’ (drie genders: man, vrouw en neutraal), integreert FGT elementen van three set logics om formeel gender te conceptualiseren met mannelijke, vrouwelijke en neutrale waarden. FGT houdt zorgvuldig rekening met de sterke en zwakke punten van essentialisme en co-essentialisme, en pleit voor een evenwichtig perspectief dat de ‘Middle of the Road’ (MotR)-benadering wordt genoemd. Het raamwerk van FGT faciliteert een inhoudelijke dialoog tussen verschillende MotR-posities in het genderdiscours, waardoor de samenhang in de argumentatie wordt gewaarborgd en tegelijkertijd respectvolle meningsverschillen mogelijk worden gemaakt. FGT erkent de genuanceerde aard van genderclassificatie en pleit voor voortdurende conceptontwikkeling om ons begrip van formeel gender te vergroten. Het AGTRT onderzoekt ook de manieren waarop FGT kan worden toegepast in de theoretische seksuologie (TS).
Formal Gender Theory
in meer detail
De formele gendertheorie (FGT) kent twee plausibele lezingen, die beide van toepassing zijn: (i) een formele benadering van de gendertheorie, en (ii) de gendertheorie gebaseerd op een notie van formeel gender.
Als werkhypothese gaan we ervan uit dat formeel geslacht drie waarden kan aannemen: mannelijk, vrouwelijk en neutraal. Door dit te doen riskeer je onvermijdelijk de complicaties en valkuilen van driewaardige logica te importeren. Elke poging om mensen in een beperkt aantal klassen te classificeren/categoriseren brengt enkele complicaties van de gendertheorie met zich mee.
Formeel gender onderscheidt zich van andere noties van gender, zoals: biologisch gender, lichamelijk gender, sociaal gender, psychologisch gender, juridisch (legaal) gender. Wij zijn van mening dat formeel gender zich in stappen ontwikkelt, waarbij elke fase een nieuw begrip van (formeel) gender vormt. Deze ontwikkelingen vinden wereldwijd plaats, zij het in verschillende rechtsgebieden, in verschillende volgorde en met verschillende snelheid, en met opmerkelijk uiteenlopende uitkomsten vandaag de dag.
Tijdens ons werk streven we ernaar een aantal definities, conventies en ambities te handhaven:
- Essentialisme is het idee dat formeel gender identiek is aan lichamelijk gender. Lichamelijk gender is een nieuw begrip waar we binnen FGT steeds meer gebruik van maken. Het omvat morfologisch gender (gevonden door naar externe organen en lichaamsdelen te kijken), evenals verschillende vormen van biologisch geslacht (bijvoorbeeld zoals bepaald met genetische technieken of via vergelijking van geslachtsklieren en gameten). Het begrip lichamelijk gender zelf beweegt zich door fasen en stadia. Wij verwachten dat het lichamelijke gender te zijner tijd zal overeenkomen met een passende definitie van biologisch geslacht.
- Co-essentialisme is het idee dat lichamelijk gender geen significante rol speelt bij het bepalen van het formele gender;
- Genderkritische opvattingen zijn opvattingen die strikt tussen essentialisme en co-essentialisme in liggen, en wij beschouwen ons werk in deze zin als genderkritisch.
- We verwijzen naar verschillende opvattingen over (formele) gender als verschillende versies van de gendertheorie, waarbij de gendertheorie een raamwerk biedt met een rijke taal die in staat is een juiste representatie van een reeks verschillende opvattingen mogelijk te maken;
- Gendertransitie is een fenomeen dat zal blijven bestaan. Welke kritiek je ook mag hebben op de specifieke conventies en processen met betrekking tot gendertransities in bepaalde rechtsgebieden, de juiste manier om deze moeilijkheden het hoofd te bieden is niet door transuitsluitend te zijn of te worden, maar eerder door het verbeteren van conventies en processen voor gendertransitie;
- Een (vrouw) man is een volwassen mens met het (vrouwelijke) mannelijke formele gender (waarbij de concepten man en vrouw afgeleide concepten worden van het formele gender, een begrip waarvan de betekenis zich in de loop van de tijd ontwikkelt).
- Een MotR-benadering (Middle of the Road) van de formele gendertheorie zorgt voor een evenwicht tussen essentialisme en co-essentialisme. MotR laat nog steeds een schat aan opties open.
- De ontwikkeling van stadia van (formeel) geslacht kan worden begrepen als een uitkomst van concept engineering. We passen dit nu klassieke idee aan door te spreken van incrementele concept-engineering (ICE), waarmee de hypothese wordt weggenomen dat wordt toegewerkt naar de uiteindelijke en definitieve vorm van een notie van formeel gender, door middel van een of andere ultieme concept-engineering. Wij begrijpen concept-engineering op het gebied van gender eerder als een proces dat nog vele jaren zal voortduren.
- Wij zijn van mening dat androgynie (in ABGT gedefinieerd als een nogal psychologische benadering van genderkwesties) een goede plaats verdient in de gendertheorie en proberen androgynie te koppelen aan onze verschillende discussies over de formele gendertheorie.
- Wij vinden het nuttig om manieren te onderzoeken waarop FGT kan worden toegepast in de theoterische seksuologie (TS), in eerste instantie vooral in de theorie van seksuele geaardheid.